Cấu tạo máy biến áp 1 pha: Giải mã chi tiết từng bộ phận

Máy biến áp 1 pha là thiết bị điện không thể thiếu trong hệ thống điện năng, đảm nhiệm vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh điện áp cho phù hợp với nhu cầu sử dụng. Vì thế trong bài viết này, Saigon Sinco sẽ chia sẻ cấu tạo của máy biến áp 1 pha để bạn hiểu rõ thêm về thiết bị này.  

Khái niệm máy biến áp 1 pha

Máy biến áp 1 pha là thiết bị điện hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ, có khả năng biến đổi điện áp xoay chiều từ giá trị này sang giá trị khác mà không làm thay đổi tần số. Nói một cách dễ hiểu, thiết bị này đóng vai trò như một "người trung gian" giúp điều chỉnh điện áp nguồn phù hợp với yêu cầu của các thiết bị điện khác nhau.

Để thực hiện được chức năng quan trọng này, máy biến áp 1 pha được cấu tạo từ nhiều bộ phận khác nhau, phối hợp nhịp nhàng và chính xác. Mỗi bộ phận đều mang một vai trò riêng, góp phần tạo nên hiệu suất hoạt động tối ưu cho toàn bộ hệ thống.

Máy biến áp 1 pha

Xem thêm: Máy biến áp là gì? Nguyên lý, cấu tạo, phân loại & ứng dụng

Cấu tạo của máy biến áp 1 pha

Máy biến áp 1 pha có những bộ phận chính như sau:

• Lõi thép: Đây là bộ phận dẫn từ của máy biến áp. Lõi thép được cấu tạo từ nhiều lá thép kỹ thuật điện, có tính trễ và dòng điện xoáy thấp, được ghép cách điện với nhau để giảm thiểu tổn hao năng lượng. Hình dạng của lõi thép thường gặp là loại E,I, hoặc hình xuyến.

• Dây quấn: Bao gồm cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp, được làm từ dây đồng hoặc nhôm cách điện với nhau và với lõi thép. Cuộn sơ cấp là cuộn nhận điện áp đầu vào, trong khi cuộn thứ cấp là cuộn sinh ra điện áp đầu ra sau khi được cảm ứng điện từ. Số vòng dây trên mỗi cuộn dây tỉ lệ thuận với điện áp của cuộn dây đó.

• Vỏ máy: Vỏ máy có nhiệm vụ bảo vệ lõi thép và dây quấn khỏi các tác động từ môi trường bên ngoài như bụi bẩn, ẩm ướt, va đập... Vỏ máy thường được làm từ gang hoặc thép tấm, có khả năng chịu lực tốt và được sơn tĩnh điện để chống gỉ sét.

• Bồn dầu và sứ cách điện: Máy biến áp thường được đặt trong bồn dầu, với dầu biến áp có chức năng cách điện, làm mát cho lõi thép và dây quấn. Sứ cách điện được sử dụng để cách điện giữa các đầu nối của dây quấn với vỏ máy, đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

• Các bộ phận phụ: Ngoài các bộ phận chính kể trên, máy biến áp 1 pha còn có một số bộ phận phụ trợ khác như: ống thở thông hơi, rơ le bảo vệ, đồng hồ đo điện áp, biến dòng... Các bộ phận này giúp máy biến áp hoạt động ổn định, an toàn và hiệu quả hơn.

Nguyên lý hoạt động của máy biến áp 1 pha 

Nguyên lý hoạt động của máy biến áp 1 pha dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ giữa các cuộn dây được quấn trên cùng một lõi thép. Khi dòng điện xoay chiều chạy qua cuộn sơ cấp, nó tạo ra một từ trường biến thiên trong lõi thép. Từ trường này sẽ cảm ứng một điện áp xoay chiều trên cuộn thứ cấp.

Điện áp cảm ứng trên cuộn thứ cấp tỉ lệ thuận với số vòng dây của cuộn thứ cấp và tỉ lệ nghịch với số vòng dây của cuộn sơ cấp. Do đó, bằng cách thay đổi số vòng dây trên hai cuộn dây, ta có thể tăng hoặc giảm điện áp theo ý muốn. Hiệu suất của quá trình cảm ứng điện từ này phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng của lõi thép và dây quấn, hai bộ phận chính cấu thành máy biến áp 1 pha.

Xem thêm: Máy biến áp 1 pha là gì? Cấu tạo, nguyên lý, cách sử dụng, công dụng

So sánh cấu tạo máy biến áp 1 pha với máy biến áp 3 pha

Về cơ bản, máy biến áp 1 pha và 3 pha đều có chung những bộ phận chính như lõi thép, dây quấn, vỏ máy, dầu làm mát và sứ cách điện. Điểm khác biệt dễ nhận thấy nhất nằm ở số lượng pha và cuộn dây. Máy biến áp 1 pha chỉ có 1 cuộn sơ cấp và 1 cuộn thứ cấp, trong khi máy biến áp 3 pha lại sử dụng hệ thống 3 cuộn sơ cấp và 3 cuộn thứ cấp. Sự khác biệt này xuất phát từ yêu cầu về nguồn điện cung cấp và ứng dụng thực tế của từng loại máy.

Tùy vào đặc điểm cấu tạo và nguyên lý hoạt động, mỗi loại máy biến áp sẽ phù hợp với những ứng dụng cụ thể. Máy biến áp 1 pha thường được sử dụng trong các thiết bị điện dân dụng như tủ lạnh, máy giặt, điều hòa... Trong khi đó, máy biến áp 3 pha lại phổ biến hơn trong các hệ thống điện công nghiệp, cung cấp điện năng cho các động cơ lớn và hệ thống máy móc phức tạp.

Máy biến áp 1 pha và 3 pha

Xem thêm: Máy biến áp 3 pha là gì? Cấu tạo, nguyên lý & ứng dụng thực thế

Hy vọng những chia sẻ trên đây của Saigon Sinco đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cấu tạo máy biến áp 1 pha, từ đó có cái nhìn toàn diện về nguyên lý hoạt động cũng như ứng dụng của thiết bị quan trọng này.

CTY TNHH TM XÂY LẮP CÔNG NGHIỆP SÀI GÒN (SINCO ENGINEERING): 

Công Ty TNHH Thương Mại Xây Lắp Công Nghiệp SÀI GÒN Sinco-nhà sản xuất và phân phối thiết bị điện hàng đầu tại Việt Nam. Chúng tôi cung cấp tủ điện, máy biến áp và nhiều sản phẩm chất lượng khác.

• Địa chỉ: 489/9 Mã Lò, Khu phố 1, Phường Bình Hưng Hòa A, Bình Tân, Hồ Chí Minh
• Hotline: 0946556058 - 0914510058
• Email: saigonsinco@gmail.com
• Website: https://www.saigonsinco.com

MỜI QUÝ KHÁCH XEM THÊM CÁC SẢN PHẨM KHÁC CỦA CHÚNG TÔI TẠI ĐÂY: